Ile setów gra się w turniejach wielkoszlemowych? Zasady dla kobiet i mężczyzn

W turniejach wielkoszlemowych mężczyźni rywalizują do trzech wygranych setów, natomiast kobiety grają do dwóch zwycięskich setów. Różnica ta obowiązuje we wszystkich czterech najważniejszych imprezach tenisowych na świecie. Sprawdź, skąd wzięły się te zasady i jak wpływają na przebieg meczów.

Ile setów grają mężczyźni w turniejach wielkoszlemowych?

Mężczyźni w turniejach wielkoszlemowych rywalizują w systemie best of five sets, czyli grają do trzech wygranych setów. To oznacza, że maksymalnie możliwe jest rozegranie pięciu setów w jednym meczu. Ten format obowiązuje od dziesięcioleci na wszystkich czterech turniejach Wielkiego Szlema: Australian Open, Roland Garros, Wimbledon i US Open, zarówno w singlu, jak i w deblu mężczyzn do 2022 roku.

Dla lepszej orientacji zamieszczam szczegółową tabelę pokazującą liczbę setów, jakie rozgrywają mężczyźni w Grand Slamach w zależności od rodzaju gry:

Zasada meczu do trzech zwycięskich setów dotyczy męskiego singla w Wielkim Szlemie nieprzerwanie od ponad 140 lat, wyróżniając się na tle innych turniejów, gdzie najczęściej gra się do dwóch wygranych setów. Wyjątkowość tego formatu podkreśla jego wpływ na fizyczną i mentalną wytrzymałość tenisistów podczas największych imprez.

Ile setów grają kobiety w Wielkim Szlemie?

W turniejach Wielkiego Szlema kobiety zawsze rywalizują w systemie do dwóch wygranych setów, co oznacza, że maksymalnie rozgrywają trzy sety w jednym meczu. Zarówno w singlu, jak i deblu oraz mikście, kobietom nigdy nie zdarza się grać do trzech wygranych setów podczas imprez tej rangi.

Poniżej znajduje się tabela porównująca liczbę rozgrywanych setów przez kobiety na różnych etapach rozgrywek wielkoszlemowych:

Jak wynika z powyższej tabeli, bez względu na kategorię rozgrywek, kobiety w Wielkim Szlemie rywalizują zgodnie z tym samym formatem – do dwóch wygranych setów. Nie ma tu wyjątków ani odmiennych zasad dla finałów czy wcześniejszych rund; ten system obowiązuje niezmiennie od wielu lat.

Dlaczego liczba setów różni się dla kobiet i mężczyzn?

Różnica w liczbie setów rozgrywanych przez kobiety i mężczyzn w turniejach wielkoszlemowych wynika z wieloletniej tradycji oraz przyjętych przez federacje zasad, które obowiązują od końca XIX wieku. Mężczyźni grają w formacie do trzech wygranych setów, natomiast kobiety do dwóch wygranych setów. Ta odmiana obowiązuje niezmiennie od 1902 roku, kiedy zdecydowano o skróceniu meczów kobiet względem mężczyzn, powołując się na odmienny poziom obciążeń fizycznych i społecznych ówczesnych zawodniczek.

W tabeli zestawiono różnice dotyczące liczby setów rozgrywanych przez kobiety i mężczyzn w najważniejszych fazach turniejów wielkoszlemowych:

Tabela jasno pokazuje, że zasady te są jednolite dla całego cyklu Wielkiego Szlema i dotyczą każdej fazy turnieju, zarówno gier pojedynczych, jak i deblowych. Formuła ta podkreśla historyczne różnice w podejściu do sportu zawodowego kobiet i mężczyzn, utrzymujące się mimo zmian technologicznych, treningowych i społecznych.

Czy zasady dotyczące liczby setów w Grand Slamach zmieniały się na przestrzeni lat?

Zasady dotyczące liczby setów rozgrywanych podczas turniejów wielkoszlemowych faktycznie zmieniały się na przestrzeni lat, choć od kilku dekad pozostają stabilne. W przeszłości w niektórych edycjach turniejów, takich jak Roland Garros czy US Open, eksperymentowano m.in. z formatem dwóch setów wygranych przez kobiety czy nawet do pięciu wygranych setów przez mężczyzn w finałach.

Również finały i mecze półfinałowe lub deblowe bywały objęte innymi zasadami niż wcześniejsze rundy, a w niektórych okresach rywalizowano na dystansie pięciu setów także w grze podwójnej mężczyzn i mikście. Jednak od lat 80. XX wieku ustaliła się reguła, w której mecze mężczyzn rozgrywane są do trzech wygranych setów (best of five), a kobiety do dwóch wygranych setów (best of three).

Zmiany w zasadach dotyczyły także pojedynczych turniejów – na przykład Australian Open do 1926 roku rozgrywano do dwóch wygranych setów nawet w finale mężczyzn, podczas gdy Wimbledon już od XIX wieku wprowadził format do trzech wygranych setów w męskim singlu. Od sezonu 2022 wszystkie cztery Wielkie Szlemy ujednoliciły zasady rozgrywania tie-breaków w decydujących setach, co było kolejną istotną modyfikacją formatu meczu.

W jaki sposób rozstrzygane są decydujące sety w turniejach wielkoszlemowych?

W decydujących setach turniejów Wielkiego Szlema, czyli piątym secie u mężczyzn i trzecim u kobiet, istotne są zasady tie-breaków, które różnią się w zależności od turnieju. Od sezonu 2022 wszystkie cztery turnieje wielkoszlemowe (Australian Open, Roland Garros, Wimbledon i US Open) wprowadziły zunifikowaną zasadę 10-punktowego super tie-breaka przy wyniku 6:6 w decydującym secie.

Różnice w sposobie rozstrzygania ostatniego seta pomiędzy turniejami były znaczące do 2022 roku – na przykład Wimbledon pozwalał grać bez tie-breaka aż do osiągnięcia przewagi dwóch gemów (co skutkowało rekordowymi wynikami setów). Obecnie obowiązuje jednolity schemat: jeśli w decydującym secie dojdzie do stanu 6:6, sędzia zarządza super tie-break grany do 10 punktów (z przewagą co najmniej dwóch punktów).

Poniżej znajduje się zestawienie zasad rozstrzygania decydujących setów w poszczególnych turniejach na przestrzeni ostatnich lat:

Obecnie nie występują już legendarne, wielogodzinne decydujące sety bez końca – wszystkie turnieje stosują ten sam, jasny i szybki sposób rozstrzygania. Taka zmiana ułatwia przygotowanie zawodników, wyrównuje warunki i przynosi korzyść zarówno sportowcom, jak i widzom.